El Sanatları
Bergama halıları geç ve erken dönem olmak üzere 2 dönem ve 18 alt başlıkta sınıflandırılır. Bölgesel olarak da Yağcıbedir, Karadağ, Kozak Ve Yuntdağı olmak üzere 4 bölgeye ayrılır. Bergama yöresinin en gelişmiş el sanatlarından olan halı, kilim, çuval, heybe, seccade gibi yünlü dokumalar yöresel olarak ıstar da denilen el tezgahlarında dokunmaktadır. Yapağı halinde koyundan elde edilen yünler, eğrilip, bükülerek ip haline getirmektedir. Tabiatta bulunan çeşitli bitkilerden elde edilen kök boyalarla renklendirilen yün ipler sayesinde Kozak halıları canlı rengini ve parlaklığını çok uzun süre korumaktadır.
Özellikle Kozak ve çevresinin çok yakın bîr zamana kadar halı ve kilim geleneksel kültürü açısından zengin bir bölge olduğu anlaşılmaktadır. Bergama Kozak Yaylası köylerinin geçim kaynağı tarım, hayvancılık ve halıcılığa dayandığı görülmektedir.
Bergama'nın kuzeyinde bulunan 500 rakımlı Kozak yaylasının 16 köyünden, Yukarıbey, Çamavlu, Terzihaliller, Hacıhamzalar, Yukarıcuma ve Aşağıcuma köylerinde halı, kilim, heybe, torth. ile pamuk bezi dokunmaktadır. Bunların yanında yöre halkının bildiği terslon, el örgüleri, patik, çorap, iğne oyası, el örgüsü, yelek, torba, kuzu yününden patik, çorap, Terzihaliller halısı (Tezhalılar), kuru çalı (Örmesi çok zor bir çorap örneği olup ören kişinin yanında çok konuşan olursa bitmezmiş. Halk arasında” Kuru çalı laf istemez” denirmiş.), sandık kilim, gelin çorap (Kırmızı ve beyaz), örgüt zılıfı, habıt başı, mavi sümbül oyası dokunmaktadır. Kozakta dokunan kilimlere Sandık, Tarak. Çayırçiçeği, Payam, Gümüş Çengel, Armut Çiçeği. Ördek Zülfü gibi isimler verilir. En çok saksıda çiçek, elma ve portakal motifleri kullanılır. Eskiden Kozak köylerinin hemen her evinde tezgah vardı, kızlar küçük yaştan halı ustrası (ilme bıçağı) kullanmasını öğrenirlerdi.
Bergama Müzesinde oluşturulmuş çok kıymetli halı ve kilim koleksiyonu içinde bulunan Kozak çevresi geleneksel halı, kilim, heybe ve torba dokumaları, bu çevrenin yakın zamana kadar çok iyi bir "geleneksel köy el halıları" üretim merkezi olduğunu göstermektedir. Kozak yaylası Kıranlı köyü ve Bergama Müzesi koleksiyonuna ait Kozak çevresi halıları küçük ebatları, Kozak çevresine has bordür ve zemin desenleri ve en önemlisi, kendilerine bir adım uzaklıktaki Yagcibedir dokumalarına hiç benzemeyen kendine özgü ve karakteristik yapısıyla ender özellikte parçalardır.
Kozak, zengin kültürel mirası ile öne çıkan bir bölgedir. Bu kültürel mirasın önemli bir parçası da geleneksel hediyelik eşyalardır. Bu eşyalar, bölgenin kendine özgü gelenek ve göreneklerini yansıtır.
Terslon ve Mavi Sümbül Oyası, Ege Bölgesi'nin en geleneksel hediyelik eşyalarından ikisidir. Bu eşyalar, kadınlar tarafından özenle yapılır ve bölgenin kültürel zenginliğini yansıtır.
Terslon ve Mavi Sümbül Oyası, Ege Bölgesi'nin en geleneksel hediyelik eşyalarından ikisidir. Bu eşyalar, kadınlar tarafından özenle yapılır ve bölgenin kültürel zenginliğini yansıtır.
Terslon
Terslon, Ege Bölgesi'nin Kozak bölgesinde geleneksel olarak yapılan bir hediyelik eşyadır. Kız evinden oğlan evine bir demet mavi sümbül eşliğinde götürülür.Terslon, iki ayrı renk pamuk ipliğinden yapılır. İpler ters yönde bükülür, elde edilen ip nazar boncukları ve boncuklarla süslenir, uçlarına da püsküller takılır. Terslon, Mart ayında yapılan bir gelenektir. Kadınlardan erkeklere verilen bir hediyedir. Mart geldiğinde eşi güneşten yanmasın diye verilirmiş. Terslon, Hercai, sümbül, yaban gülü, yılbaşı çiçeği gibi çiçeklerden yapılır. Dört püskülü elementleri temsil eder.
Terslon, Ege Bölgesi'nin Kozak bölgesinde geleneksel olarak yapılan bir hediyelik eşyadır. Kız evinden oğlan evine bir demet mavi sümbül eşliğinde götürülür.Terslon, iki ayrı renk pamuk ipliğinden yapılır. İpler ters yönde bükülür, elde edilen ip nazar boncukları ve boncuklarla süslenir, uçlarına da püsküller takılır. Terslon, Mart ayında yapılan bir gelenektir. Kadınlardan erkeklere verilen bir hediyedir. Mart geldiğinde eşi güneşten yanmasın diye verilirmiş. Terslon, Hercai, sümbül, yaban gülü, yılbaşı çiçeği gibi çiçeklerden yapılır. Dört püskülü elementleri temsil eder.
Mavi Sümbül Oyası
Mavi Sümbül Oyası, Ege Bölgesi'nin Kozak bölgesinde geleneksel olarak yapılan bir oya çeşididir. Yayla kültürünün getirdiği bir örgü kültürüdür. Yayla çıkışlarında çiçeklerden oya çıkartılırmış. Yayladaki süs bitkilerinden oya yapılırmış. Mavi Sümbül Oyası, sümbülden çıkartılan bir oyadır. Mavi sümbül çiçeğinin yaprakları ve saplarından yapılan bu oya, oldukça ince ve zarif bir görünüme sahiptir.
Mavi Sümbül Oyası, Ege Bölgesi'nin Kozak bölgesinde geleneksel olarak yapılan bir oya çeşididir. Yayla kültürünün getirdiği bir örgü kültürüdür. Yayla çıkışlarında çiçeklerden oya çıkartılırmış. Yayladaki süs bitkilerinden oya yapılırmış. Mavi Sümbül Oyası, sümbülden çıkartılan bir oyadır. Mavi sümbül çiçeğinin yaprakları ve saplarından yapılan bu oya, oldukça ince ve zarif bir görünüme sahiptir.